Historia

Czy to koniec Osady Słowiańskiej w Stobiernej w gminie Dębica? Jej twórca, Piotr "Ziemowit" Kamiński, oznajmił, że odchodzi. To zła wiadomość. Ale jest i dobra. W gminie Pilzno powstanie nowy gród. Będzie największym w Europie!

Początki motoryzacji w Polsce sięgają jeszcze XIX wieku, kiedy to założono pierwsze przedsiębiorstwo produkcyjne. Od tego czasu rynek samochodowy systematycznie się rozwijał, choć na tle reszty świata przez długi okres wypadaliśmy raczej słabo. Jakie modele i w jakiej liczbie jeździły po polskich drogach w dwudziestoleciu międzywojennym i PRL-u? Zobaczcie archiwalne fotografie.

Na starych fotografiach, które ma w swoich zasobach Narodowe Archiwum Cyfrowe, możemy zobaczyć jak Polacy bawili się w Sylwestra i podczas karnawału w latach 20. i 30. XX wieku.

Jak wyglądał Rynek w Dębicy 100 lat temu? Jakie były ważne momenty w dziejach miasta? Jak kiedyś w Dębicy kształtowało się życie kulturalne, towarzyskie? O tym wszystkim i wielu innych niezwykle ciekawych wątkach z dziejów naszego miasta opowiada nam dr Arkadiusz Więch, historyk, autor licznych prac naukowych. Jego opowieść jest bogato ilustrowana unikatowymi pocztówkami. Zapraszamy na spacer po Dębicy z dawnych lat.

Wigilia i Boże Narodzenie powinno być czasem pokoju i spokojnej refleksji. Okazuje się jednak, że to właśnie w te dni miało miejsce wiele doniosłych (i przerażających) wydarzeń historycznych. To w Boże Narodzenie 1066 roku Wilhelm Zdobywca został koronowany na króla Anglii, Jerzy Waszyngton przekroczył rzekę Delaware, zmarł Charlie Chaplin. A jakie jeszcze wydarzenia miały miejsce w te dni?

Bogdan Hutten-Czapski to postać, którą jest niezwykle trudno zaszufladkować. Do jego pałacu w Smogulcu pod Gołańczą (woj. wielkopolskie) przyjeżdżały najważniejsze osoby w Polsce.

W południe 13 grudnia br., na Placu Solidarności w Dębicy samorządowcy złożyli wiązanki kwiatów oraz zapalili znicze pamięci w hołdzie ofiarom stanu wojennego oraz bohaterom opozycji antykomunistycznej.

Jak nasi prapradziadkowie wyobrażali sobie życie w XXI wieku? Niektóre z przepowiedni sprawdziły się w stu procentach, inne były kompletnie chybione.

Mikołajki to zwyczaj mający bardzo długą tradycję. Już w średniowieczu dzieci dostawały prezenty od osób przebranych za świętego Mikołaja. Co więcej, jeszcze w XIX wieku był to na ziemiach polskich dzień wolny od pracy! Niektóre z atrybutów świętego Mikołaja również mają długą historię - długa, siwa broda i czerwona szata znane były już w XV wieku. Wtedy oczywiście święty Mikołaj miał jeszcze atrybuty biskupie - szatę oraz mitrę i pastorał. W baśniową postać zaczął powoli przekształcać się na przełomie XIX i XX wieku. A jak wyglądały polskie mikołajki przed laty? Zobacz w naszej galerii!

Najstarsze zdjęcia Polski z lotu ptaka oferowane przez aplikację Google Earth pochodzą z 1935 roku i ukazują Warszawę. Widać na nich dokładnie międzywojenne ulice, Zamek Królewski i inne zabytki, które zostały zmiecione z powierzchni ziemi przez II Wojnę Światową. Obraz miasta z 1945 roku prezentuje jego opłakany stan. Poza stolicą w latach 40 wykonano zdjęcia lotnicze jeszcze dwóch innych polskich miast. Jak wyglądały ponad 70 lat temu? Porównaj zdjęcia archiwalne ze współczesnymi.

Słowiańszczyzna pełna była legend o przerażających demonach - nie inaczej było też w Polsce. Znakomita większość pochodziła jeszcze z pradawnych wierzeń pogańskich, na które następnie nałożyło się chrześcijaństwo. Demon mógł być osobą powracającą z zaświatów lub stworzeniem związanym z siłami natury. Słowiańskie strachy były złośliwe i kapryśne. Niektóre mogły pomagać w codziennych obowiązkach i przynosić dostatek, ale najlepiej było ich unikać. Niektóre wierzenia, jak zabezpieczyć się przed demonami, przetrwały do dzisiaj. Najlepszym przykładem jest czerwona wstążeczka, którą do dzisiaj wiele osób zawiązuje na wózkach dziecięcych. Przed czym chroniła?

Czy pamiętacie waszego pierwszego psa? Czy był to wesoły bokser czy inteligentny owczarek niemiecki? Kapryśny jamnik czy bystry pudelek? A może wszechstronny i wszędobylski kundelek? Rasy psów, jak wszystko na tym świecie, podlegają rozmaitym modom. Podobnie jest z psami - w latach 60. i 70. próżno było szukać corgi czy golden retrieverów. A jakie rasy królowały w parkach i na podwórkach? Przejdź do galerii, aby zobaczyć najpopularniejsze rasy psów w PRL. Jakiej rasy według was brakuje?

"Za dobry ton w domu jesteś w pierwszym rzędzie odpowiedzialna jako żona. Nie rób mu nigdy scen, miej zawsze dla niego czas." Takie porady małżeńskie odnajdziemy w poradniku Piotra Palińskiego pt. "Prawidła grzeczności i przyzwoitości dla wszystkich stanów, a mianowicie dla kochanego ludu polskiego", który został wydany w Poznaniu w 1887 roku. Zobaczcie, które porady zestarzały się z wdziękiem... a które niespecjalnie dobrze.

Narzekasz, że masz zdrętwiałą twarz po znieczuleniu u dentysty? Masz siniaka w miejscu wykonania zastrzyku? Lekarz znowu zapisał ci antybiotyk? Uważaj się za szczęściarza! O tych metodach leczenia kiedyś można było tylko pomarzyć. A jakie zabiegi stosowano? Kliknij, ale ostrzegamy - to nie jest materiał dla wrażliwych osób.

Każdy z Was słyszał pewnie o Atlantydzie - mitycznej krainie, miejscu rozkwitu cywilizacji ludzkiej, tragicznie zniszczonej przez trzęsienia ziemi i pochłoniętej przez fale oceanu. Choć ruin miasta, opisywanego już przez Platona, nikt nigdy nie odnalazł, okazuje się, że podobnych miejsc jest na świecie więcej. Na skutek kataklizmów dziś znajdują się głęboko pod wodą, ściągając nurków i archeologów z całego świata. Oto zdjęcia niezwykłych, podwodnych miast. Mury niektórych ponownie ujrzały światło dzienne!

Czy pamiętacie, że na dębickich „Błoniach”, w rejonie dzisiejszej ulicy Sandomierskiej, Rzeszowskiej i torów kolejowych znajdowało się lotnisko turystyczne im. Żwirki i Wigury. 88 lat od temu, w październiku 1932r. miało miejsce oficjalne otwarcie lądowiska. Dzięki uprzejmości Narodowego Archiwum Cyfrowego możemy wspomnieć ten piękny czas. W naszej fotogalerii archiwalne zdjęcia z tego wydarzenia.

Czy jarmarki i festyny były faktycznie takie kolorowe? Przygotowaliśmy dla was kolekcję fotografii ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego. Możecie na nich zobaczyć, jak bawiono się podczas festynów ludowych i w wesołych miasteczkach. Czy faktycznie czujemy nostalgię do tych imprez? A może rozczulają lub bawią nas przaśnością? Oceńcie sami!

Odzyskanie przez Polskę Niepodległości w 1918 roku oznaczało gwałtowny rozwój wielu dziedzin, w tym turystyki. Po 123 latach zaborów nie tylko zaczęto podróżować, ale i rozbudowywać infrastrukturę turystyczną. W okresie międzywojennym niezwykle spopularyzował się wypoczynek, w związku z czym powstawały uzdrowiska, hotele, a także odradzały się organizacje turystyczne. Jak 100 lat temu wyglądały miejsca, które wciąż chętnie odwiedzamy?

Pod koniec lata mamy dla Was fotograficzne wspomnienia z lat 70. Bieszczady, Solina. Tak się wtedy wypoczywało. Zobaczcie unikatowe zdjęcia ze zbiorów Muzeum Historii Miasta Rzeszowa. Po raz kolejny dziękujemy za udostępnienie. Pamiętacie tamte Bieszczady? Tamtą Solinę? No to, powspominajmy...

Wiele rzeczy przyjmujemy dziś jako oczywiste i ulegamy złudzeniu, że istnieją one i wiadomo o nich od dawna. Warto jednak pamiętać, że dopiero ubiegły wiek przyniósł ogromny postęp na wielu polach: technologia czy medycyna to tylko przykłady dziedzin, które znacznie się rozwinęły. Niewiele osób o tym wie, ale za wieloma odkryciami, które dosłownie zmieniły świat i bieg historii stoją Polacy. Chcesz zabłysnąć w towarzystwie naukową ciekawostką o rodakach? Poznaj Polaków, którzy przysłużyli się światu!

Smak dzieciństwa dzisiejszych 30-latków to niekoniecznie gumy Turbo, Irysy i lody Calypso. Zostawmy smaki PRL-u w PRL-u - w końcu dzieci w latach 90. i na początku XXI wieku miały o wiele większy wybór przysmaków. Mimo, że sporo z nich można kupić i dziś, nie brakuje takich, których... brakuje. Czasem to producenci zrezygnowali z ich dalszej produkcji, a czasem uznali, że Polska nie jest dla nich dobrym rynkiem zbytu. Tymczasem wciąż wielu z nas samo zdjęcie opakowania przypomina ten wyjątkowy smak... Sprawdźcie sami!

10 przedmiotów, 10 historii, 10 tajemnic. Te artefakty do dziś stanowią zagwozdkę dla naukowców. Ich pochodzenie jest na tyle niejasne, że powstaje mnóstwo teorii - w tym także spiskowych - na temat ich genezy. Ze wszystkimi wiążą się liczne legendy i podania, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Czy mają pokrycie w rzeczywistości? Oceńcie sami. Historie wraz ze zdjęciami obiektów znajdują się w galerii.